Upadłość konsumencka jednego z małżonków - co musisz wiedzieć?

Wydanie przez sąd postanowienia w przedmiocie ogłoszenia upadłości konsumenckiej wobec jednego z małżonków może wywołać skutki prawne w zakresie sfery majątkowej upadłego i jego małżonka.

Zgodnie z art. 124 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r.- Prawo upadłościowe z dniem ogłoszenia upadłości jednego z małżonków powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa, o której mowa w art. 53 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Jeżeli małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej, majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, a jego podział jest niedopuszczalny.

Powyższe wskazuje, iż w przypadku ogłoszenia upadłości jednego z małżonków, w małżeństwie w którym istniała współwłasność majątkowa małżeńska z mocy prawa powstaje rozdzielność majątkowa.

Uwaga! Jak wynika z przytoczonego przepisu cały majątek wspólny małżonków wchodzi do masy upadłości, wraz z majątkiem upadłego. Syndyk nie może wyłączyć do masy upadłości wyłącznie majątku osobistego małżonka upadłego. Do masy upadłości nie wchodzą również przedmioty służące wyłącznie małżonkowi upadłego do prowadzenia działalności gospodarczej lub zawodowej, choćby były objęte majątkową wspólnością małżeńską, z wyjątkiem przedmiotów majątkowych nabytych do majątku wspólnego w ciągu dwóch lat przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Jakie prawa ma małżonek upadłego w przypadku posiadania udziału w majątku wspólnym?

Małżonek upadłego może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym. Aby móc dochodzić tych należności musi zgłosić swoje wierzytelności syndykowi. Wierzytelności zgłasza się w drodze elektronicznej, za pomocą systemu teleinformatycznego.

Ustanowienie rozdzielności majątkowej przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości- czy może okazać się bezskuteczne?

Tak. Nie zawsze ustanowienie rozdzielności majątkowej chroni małżonka upadłego i majątek przez niego nabyty.

Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości jest ustanowienie rozdzielności majątkowej:

1. na podstawie orzeczenia sądu w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, chyba że pozew o ustanowienie rozdzielności majątkowej został złożony co najmniej na dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości;

2. na podstawie umowy o zniesienie lub ograniczenie wspólności, jeżeli zawarta została co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości;

3. w przypadku gdy rozdzielność majątkowa powstała z mocy prawa w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w wyniku rozwodu, separacji albo ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków, chyba że pozew lub wniosek w sprawie został złożony co najmniej dwa lata przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości.

Bezskuteczność ustanowienia rozdzielności względem masy upadłości oznacza, że syndyk ma prawo domagać się od małżonka upadłego wydania mu wszystkich przedmiotów, które wchodziły w dniu zniesienia wspólności w skład majątku wspólnego. W sytuacji, gdy małżonek upadłego wcześniejsze zbyje ww. składniki majątku – wówczas syndyk może żądać wydania ekwiwalentu.

Małżonek upadłego może się jednak bronić i żądać uznania rozdzielności majątkowej za skuteczną w stosunku masy upadłości. W tym wypadku może złożyć powództwo lub zarzuty w przedmiocie uznania rozdzielności majątkowej za skuteczną w stosunku do masy upadłości.

Przesłanką do złożenia powództwa lub zarzuty jest wykazanie, że w chwili powstania rozdzielności majątkowej małżonek upadłego nie wiedział o istnieniu podstawy do ogłoszenia upadłości, a powstanie rozdzielności majątkowej nie doprowadziło do pokrzywdzenia wierzycieli.

Sąd rozpoznają powództwo w przedmiocie uznania rozdzielności majątkowej za skuteczną w stosunku do masy upadłości, na wniosek małżonka lub byłego małżonka upadłego może dokonać zabezpieczenia roszczenia przez ustanowienie zakazu zbywania lub obciążania mienia, które stanowiło majątek wspólny małżonków.

Masz więcej pytań w sprawie upadłości konsumenckiej? Zapraszam do kontaktu.